«Αθλητισμός και Φυσική Άσκηση για την Ψυχική Υγεία: από τη θεωρία στην πράξη»
Το καταληκτικό Συνέδριο του EVENTS Project πραγματοποιήθηκε στις 23 & 24 Οκτωβρίου 2018, στο Αμφιθέατρο του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών & Ενημέρωσης
Στις 23 και 24 Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε το καταληκτικό Συνέδριο του ευρωπαικού έργου EVENTS Project το οποίο περιελάμβανε επιστημονικές ανακοινώσεις ερευνητικών αποτελεσμάτων για τη σύνδεση αθλητισμού και ψυχικής υγείας, κατάθεση σχετικών προσωπικών εμπειριών, παραγωγικές συζητήσεις για τη σύζευξη των δυο τομέων, παρουσιάσεις διαφορετικών πρακτικών εφαρμογής αλλά και ιδιαίτερη συγκίνηση των συμμετεχόντων από την ανταλλαγή των εμπειριών τους.
Την παρουσίαση των δραστηριοτήτων του Συντονιστή Φορέα ΚΣΔΕΟ «ΕΔΡΑ», από τον Επιστημονικό Υπεύθυνο, κ. Αλέξανδρο Οικονόμου, ακολούθησε η παρουσίαση του Events Project από τον κ. Παντελή Σαρακινιώτη, Κοινωνικό Επιστήμονα και μέλος της οργανωτικής επιτροπής του έργου, και φυσικά της 1ης Ευρωπαϊκής Αθλητικής Διοργάνωσης για την Ψυχική Υγεία (21, 22 & 23/9/18, Αθήνα) η οποία αποτέλεσε το επιστέγασμα της πρωτοβουλίας.
Η τριήμερη αθλητική διοργάνωση απαθανατίστηκε με έναν εξαιρετικά «ζωντανό» και συγκινητικό τρόπο στα πλάνα του Γιώργου Γκικαπέππα, ο οποίος σκηνοθέτησε το σχετικό Ντοκιμαντέρ με τίτλο “Back on track”. Εικόνες και αναμνήσεις που δημιούργησαν στους συνέδρους που συμμετείχαν στη Διοργάνωση την ανάγκη να μοιραστούν την εμπειρία της συμμετοχής αλλά και τη θετική επίδραση που είχε στους ίδιους και τους αθλούμενους από 14 χώρες που συνόδευαν.
Μια αδιαμφισβήτητη θετική ανταπόκριση που προσδίδει θετικό πρόσημο και στη νέα πρωτοβουλία της ΚΣΔΕΟ ΕΔΡΑ, το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ASAL, αφορά στην εκπαίδευση επαγγελματιών τoυ αθλητισμού και την απόκτηση της απαραίτητης εξειδίκευσης για να συνεισφέρουν στα θεραπευτικά προγράμματα Δομών και Νοσοκομείων ψυχικής υγείας.
Βασισμένη σε αυτή τη φιλοσοφία - τη διάδοσης του αθλητισμού ως βασικού παράγοντα υγείας, ψυχικής ισορροπίας και καταπολέμησης του κοινωνικού αποκλεισμού - ήταν και η παρουσίαση του εκπροσώπου της ΕΠΟ, Γιώργου Βασσάλου (UEFA Futsal Coaching Program Educators for Greece) για μια σειρά προγραμμάτων που στόχο έχουν να διαδώσουν τη χαρά και τις ευγενείς αξίες του Ποδοσφαίρου με την υποστήριξη της FIFA και της UEFA και υλοποιούνται με τη συνεργασία των Ενώσεων Ποδοσφαιρικών Σωματείων της χώρας και δεκάδων κοινωνικών φορέων και ειδικών.
Την αξία του αθλητισμού στην ψυχική μας υγεία ανέδειξε με τρόπο μοναδικό ο Χρυσόστομος Γιαννουλάκης, Dr. of Sport Management και αθλητής κολύμβησης, παραθέτοντας τη δική του προσωπική εμπειρία για το πως πίσω από μια επιτυχημένη φιγούρα με υψηλές αθλητικές και ακαδημαïκές διακρίσεις, κρύβονταν σοβαρές ψυχικές διαταραχές που φοβόταν να εκφράσει και να μοιραστεί ακόμη και με τους πιο δικούς του ανθρώπους. Μια έντονα στρεσογόνα κατάσταση που πάλευε μέρα με τη μέρα και κατάφερε να ξεπεράσει μέσα από τη σταδιακή του επιστροφή «στον αγαπημένο υδάτινο του κόσμο» και να σταθεί ξανά στα πόδια του χωρίς να χρειάζεται πλέον φαρμακευτική υποστήριξη και να μπορεί να δρα καθημερινά με αισιοδοξία και ψυχική ηρεμία.
Μια προσωπική εμπειρία που ήρθε να επικυρωθεί επιστημονικά μέσα από την ανασκόπηση της κυρίας Κομάνθης Κουλουτμπάνη – Υποψήφια Διδάκτωρ ΣΕΦΑΑ – με επίκεντρο τη συνεισφορά της φυσικής άσκησης στις ψυχικές παθήσεις επισημαίνοντας, μάλιστα, και συγκεκριμένα είδη σωματικής δραστηριότητας που συνιστώνται ανάλογα με την ψυχική διαταραχή.
Στο ίδιο κλίμα ανάδειξης του αθλητισμού σε θεραπευτική μέθοδο, μίλησε η Marianne Viberg - Φυσιοθεραπεύτρια στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Asgard, στη Βόρεια Νορβηγία - κάνοντας μια εκτενή παρουσίαση της συγκεκριμένης κλινικής όπου δεν χρησιμοποιείται φαρμακευτική αγωγή αλλά όλη η θεραπεία πραγματοποιείται μέσα από δομημένα σχήματα αθλητικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων.
Ο Παντελεήμων Εκκεκάκης -καθηγητής στο Τμήμα Κινησιολογίας στο Πανεπιστήμιο Iowa, Αμερική, και πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής του συνεδρίου - επικεντρώθηκε στην θεραπευτική δυναμική της σωματικής δραστηριότητας σε περιπτώσεις κατάθλιψης, στα σημεία εξέλιξης αυτής της προσέγγισης αλλά και στις προσπάθειες που πρέπει ακόμα να γίνουν. Χαρακτηριστικά ήταν τα σχετικά χαμηλά ποσοστά επιτυχίας των φαρμακρευτικών αγωγών που έχουν προκύψει μέσα από έρευνες ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον είχε η παρουσίαση άρθρων στο διαδίκτυο που ακυρώνουν τη θετική επίδραση της άσκησης στην κατάθλιψη, γεγονός που προκάλεσε πρβληματισμό και αφορμή συζητήσεων ανάμεσα στους σύνεδρους.
Ενδιαφέρουσα συνέχεια στο θέμα της καταπολέμησης της κατάθλιψης έδωσε ο Μεταδιδακτορικός ερευνητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Δρ. Ιωάννης Μωρρές, παρουσιάζοντας τις ευεργετικές ιδιότητες του αθλητισμού μέσα από τα αποτελέσματα που συνέλεξε από την εμπειρία του σε διάφορα κέντρα θεραπείας της Ευρώπης ( Βέλγιο, Δανία, Γαλλία, Αγγλία) τονίζοντας και την ανάγκη εφαρμογής της συνταγογράφησης της σωματικής δραστηριότητας σε μια σειρά ψυχικών διαταραχών.
Η δεύτερη μέρα του Συνεδρίου έκλεισε με μια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης, με συντονιστή τον Antonio Silva Mendes (Trustee of the Board of the “Sport & Citizenship” EU Think Tank, European Commission’s former Director of Youth and Sports). Στο πάνελ συμμετείχαν η Γενική Γραμματέας του GAMIAN /Europe, κυρία Κατερίνα Νομίδου, το μέλος του Δ.Σ του Mental Health Europe, κυρία Κίττυ Μυλονοπούλου, ο Κωνσταντίνος Καρτερολιώτης, καθηγητής ΕΚΠΑ / ΣΕΦΑΑ, και οι επιστημονικοί εισηγητές του Συνεδρίου κ.κ Εκκεκάκης και Μορρές .
Βασικά σημεία συζήτησης αποτέλεσαν τα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουν για τη θέσπιση της σχέσης ψυχικής υγείας και αθλητισμού και σε πολιτικό, ευρωπαïκό επίπεδο αλλά και τι οφείλουν να πράξουν οι ειδικοί και από τους δυο τομείς ώστε να διασφαλιστεί η άρτια και σταθερή εφαρμογή της νέας μεθοδολογίας.
Ένα Συνέδριο με εξέχουσες προσωπικότητες του Ακαδημαïκού και Αθλητικού χώρου με συμπεράσματα και τοποθετήσεις που προσέθεσαν κύρος και σταθερές βάσεις στον στόχο του Events Project: θεσμική σύνδεση του αθλητισμού και της φυσικής άσκησης με την ψυχική υγεία. Ένα Συνέδριο που απέδειξε πως η ολοκλήρωση του Events Project δεν ταυτίζεται με ένα «τέλος», αλλά με μια «αρχή». Με μια «φλόγα» που θα πυροδοτήσει νέες πρωτοβουλίες για την ανάδειξη του δραστήριου τρόπου ζωής και την ανάπτυξη ενός κινήματος Active Living for Mental Health, όπως τονίστηκε στον εναρκτήριο λόγο του κ. Νίκου Ανδρεόπουλου, project manager του έργου και Γενικού Γραμματέα του ENALMH Network.
/////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Successful end-of-project with EVENTS Project Closing Conference
“Sport & Physical Activity for Mental Health: From Theory to Practice” took place at the Auditorium of the Ministry of Digital Policy, Telecommunications and Media
October, 23rd & 24th, 2018, Athens
The successful end-of-project Closing Conference ended on 24th of October and confirmed once more the importance of preparing a common European ground for policy guidelines on Physical Activity and Mental Health. The Conference included research papers and presentations of practices on physical activity for mental health worldwide, as well as personal testimonies. Special emphasis was given to the fruitful dialogue among the speakers and the audience for the connection of the two fields, sharing not only best practices but also personal experiences and stories.
Mr. Alexandros Oikonomou, the Scientific Director of EDRA, took the floor and presented the Vision and Mission of K.S.D.E.O. EDRA and Mr. Pantelis Sarakiniotis, social scientist and member of the Organization Committee of the program, presented the EVENTS project and especially the 1st European Sport & Physical Exercise Event for Mental Health (21-23 of September, 2018), the milestone of the project.
The audience had the chance to discuss with Mr. Yorgos Gkikapeppas, the Director of the Documentary of the Event, entitled “Back on track”, who presented the concept and the artistic viewpoint of transforming the experience of participation in the 3-day Event to an observational, emotional and straightforward to its aim, documentary. Warm applauses followed the screening of the documentary film, confirming its success.
A special mention was given to the European program ASAL, a new initiative of K.S.D.E.O. EDRA which pertains to the development and implementation of a brand new training course for professionals of Sport Science. The ASAL program (Advanced Skills for Active Living), in which 5 European Countries participate (Greece, Italy, Spain, Netherlands and Czech R.) aims to promote training and development of specialized skills on Sport Science & Physical Activity professionals, in order for them to acquire and develop the necessary skills (theoretical, technical, practical etc.) so to be able to: (1) develop their understanding and knowledge on Mental health issues, (2) enhance skills related with working with people that experience some type of Mental health problem and (3) incorporate this specialization in order to be able to effectively apply their established knowledge in Mental Health units.
Based on this philosophy -sport as a factor strongly associated with emotional health, balance and fight against stigma- Mr. Georgios Vassalos, the representative of the Hellenic Football Federation (UEFA Futsal Coaching Program Educators for Greece), presented a number of programs, aiming at the promotion of noble sport values, in cooperation with Football unions and associations, supported by FIFA and UEFA.
The importance of sport to mental health was featured by Chrysostomos Giannoulakis, Dr. of Sport Management and former member of the Greek National Team of Swimming, who shared his own personal story, an emotional testimony worthy of remembrance. Behind his successful academic career and athletic distinctions, there was a man suffering from mental health issues. Swimming finally helped him to overcome, day by day, his stressful mental disorder, without medication.
The scientific explanation to this testimony was given by Ms. Komanthi Kouloutbani, PhD Candidate of University of Athens / SPESS, who -through an interesting review of literature about Physical activity and Mental Health- pointed out specific physical activities and sports which are suggested to specific mental disorders.
Ms. Marianne Viberg, Physiotherapist in Asgard University Hospital of North Norway, also highlighted the importance of sports as a therapeutic tool, presenting the medicine-free method of the University Clinique, a kind of therapy based on art and sports activities.
Mr. Panteleimon Ekkekakis, Professor of the Department of Kinesiology, Iowa State University, and Head of the Scientific Committee of the Conference, focused on the therapeutic power of physical activities in cases of depression and the need of further research and efforts to this field. The success rate of medication for the depression remains low, as he mentioned, whereas, at the same time, the cancelation of the positive impact of physical activity to the depression by journalists, seems to become steadily more frequent, a fact that provoked long discussions at the audience.
For the depression battle and the importance of exercise, Mr. Ioannis Morres, Post Doctorate Researcher of the University of Thessalia, also spoke, presenting the beneficial contribution of sports based on his research results in different Mental Health Units in Europe (Belgium, Denmark, France, United Kingdom). Special emphasis was given to the importance of prescription of physical exercise for specific mental health disorders.
The second day of the Conference ended with a Round Table, facilitated by Mr. Antonio Silva Mendes (Trustee of the Board of the “Sport & Citizenship” EU Think Tank, European Commission’s former Director of Youth and Sports). A number of important professionals of the field participated in: Ms. Katerina Nomidou, Secretary General of GAMIAN /Europe, Ms. Kitty Milonopoulou, Member of the Board of Directors of Mental Health Europe, Mr. Kostantinos Karteroliotis, Professor in Research Methods in Physical Activity of the University of Athens / SPESS as well as the Academics Mr. Ekkekakis and Morres.
The main discussion points pertained to the future steps to be done for the official establishment of the connection between Mental Health and Sport/ Physical Activity in a European political level, as well as the necessary actions which should be taken by the professionals of each field, so as the new methodology be insured.
The Conference was a vital, fruitful meeting for mental health and sports professionals and experts, which aimed to lay the foundations for a new vision, a new framework and a new methodology for the connection of Sport and Physical Activity to Mental Health.
In other words, the Conference, does not signifies the end of the EVENTS Project but a starting point for new initiatives, aiming at Active Living and the development of the Active Living for Mental Health movement, as Mr. Nicos Andreopoulos, EVENTS Project Manager and Secretary General of "ENALMH" Network mentioned at his opening speech.